Otomatik vitesli bir arabaya bindiğiniz zaman fark edeceğiniz ilk şey sadece iki pedalın varolduğunu görmek olacaktır. Otomatik terimi basit anlamda vitesi belirtir. Vites sizin müdahaleniz olmadan otomatik olarak değiştirdiğinden otomatik terimi kullanılır. Otomatik vitesli araçlarda “debriyaj pedalı” ve gerçek anlamda bir “vites kolu” bulunmaz. Trafikte fazla zaman geçiren, manüel vitesli araç kullanma konusunda çekinceleri olan sürücülere kolaylık sağlayan otomatik vites kullanımı, birkaç defa direksiyon başına geçmiş insanlar için bile oldukça basittir.
Çekiş kontrolü (traction control), Elektronik stabilite kontrolü (electronic stability control), Hız kontrolü (cruise control) v.b gibi bir arabanın sahip olabileceği diğer özellikler ile karıştırılmamalıdır. Bu özellikler düz (manüel) vites araçlarda da bulunmaktadır.
Otomatik vites kutusu aracın yük ve yol durumuna uygun olarak kendiliğinden vites değişimi yapan vites kutusudur. Üç kısımdan meydana gelir:
1. tork konvertörü
2. vites dişlileri
3. hidrolik kumanda
Otomatik vites ‘tork konvertör’ olarakta adlandırılır. Bir araç teknisyeni olmayı düşünmediğiniz sürece bilmenize gerek olmayacak karmaşık bir konudur.
Motor gücü, mekanik bir debriyaj yerine, hidrolik aparatlarla şanzıman dişlilerine ve tekerleğe iletilir. Aracınıza bütün hızlarda maksimum verim ve sürekli değişen bir hız oranı sağlar.
Otomatik şanzıman nasıl çalışır? kısaca belirtelim; Manüel yani düz vites kullanan otomobillerde vites değiştirirken debriyaj kavraması ile motorun boşa alınması gerekir. Otomatik vitesli araçlarda ise, motor ile bağlantıyı kesecek bir debriyaj kavraması bulunmadığından tork konverteri kullanılır. Türbin, stator, pompa ve şanzıman sıvısı (transmission fluid) kısımlarından oluşan tork konverteri, iki vantilatör pervanesine benzer dairesel kapaklar ve onların ortasında stator denilen küçük bir pervane ile konumlandırılmıştır. Dairesel kapaklar içerisine doldurulmuş şanzıman sıvısı hareket halinde iken şanzıman dişlilerine bağlı olan türbine çarpar. Bu sayede güç şanzıman dişlilerine tork olarak iletilmiş olur. Araç kırmızı ışıkta durduğunda tork konverteri torkun bir miktarını şanzımana iletir ve frene dokunmadan tam olarak duramazsınız. Bu aracın stop etmemesi içi zorunludur. Bu nedenle “D” yani viteste olan araç, duruyorken gazdan ayak çekildiğinde yavaşça ilerlemeye başlar. Bunu sağlayan tork konverterinin gücün bir kısmını iletiyor olmasıdır. Eğer vites “N” konumuna yani boşa alınırsa, pompa ve türbin tamamen boşta döner ve şanzımana hiç güç iletilmez. Motor çalıştığı sürece tork konverteri dönme hareketini her durumda sürdürür. Otomatik vitesli araçların sıklıkla dur-kalk yapılan kullanımlarda daha fazla yakıt harcamasının nedeni budur.
Otomatik viteslerin çoğu tipik olarak 3 ya da 4 vitese sahiptir. Araba modeline göre tam otomatik viteste P, R, N ve D harflerinin dışında 1, 2 ve 3 rakamları da olabilir. P araba park halindeyken, D ileri gitmek için, R de geri gitmek için kullanılır. N boş vites, 1, 2 ve 3 de sabit viteslerdir.
Bazı modellerde 5 ileri 7 ileri olarak tasarlanmış otomatik vitesli araçlarda vardır. Bu araçlar elektronik kumanda işlemcisi tarafından yönetilen sürücü seçimine bırakılmış farklı modlarla desteklenmiştir. Bu modlar, trafik şartlarına ve sürüş keyfinize bağlı olarak değişik sürüş pozisyonlarını seçmenize olanak sağlar (örneğin, ‘sport’ mod seçebilirsiniz. sport mod. Performanslı kullanım için daha üst devirlerde vites değiştirir, yakıt ibresi daha hızlı hareket eder).
Tam otomatik vites sistemi haricinde yarı otomatik vites sistemi olarak adlandırılan araçlarda mevcuttur. Özünde klasik manuel şanzımanlarla aynı prensiple çalışmaktadır. Yani manuel şanzımanlı bir otomobilde sizin yaptığınız debriyaja basma ve vites değiştirme işlemi, yarı otomatik şanzımanlarda robotize edilmiştir ve bu işlem elektronik olarak gerçekleşir. Sistem, vites değişikliği gerektiğinde elektronik olarak debriyaja basar, yeni dişliye geçer ve tekrar kavrama sağlar. Bu nedenle bu şanzıman türünde vites geçişleri yavaş ve sarsıntılıdır.
Yarı otomatik vitesler hemen hemen her marka için Tiptronik, Multimode, Steptronic gibi farklı isimlere sahiptir. Bu vites tiplerinde, vites artırıp düşürmek için + ve – olmak üzere, iki konum daha bulunur.
Yarı otmatik araçlar farklı modellerde ve Easytronic, Multimode, Auto6R, Powershift, BVR, Speedgear isimleri adı altında kullanıcılara sunulmaktadır.
Otomatik vites sistemi en iyi donanımlarla desteklenmiş olsa bile, otomatik bir araba kullanırken tüm sürücüler için geçerli olan, uyanık kalmak, aracı yönlendirmek, durmak yada yavaşlamak için frene ve hızlandırmak içinde gaza orantılı bir şekilde basmak olacaktır.
OTOMATİK VİTES NEDİR?
OTOMATİK VİTES GENEL SÜRÜŞ ÖNERİLERİ.
OTOMATİK VİTESLİ BİR ARACI SAĞ AYAK YADA İKİ AYAK İLE KULLANMA.
OTOMATİK VİTESLİ ARAÇTA GÜVENLİK İÇİN “P” Mİ “N” Mİ (PARK-NÖTR).
OTOMATİK VİTES Mİ ? DÜZ (MANÜEL) VİTES Mİ?
OTOMATİK VİTES NASIL KULLANILIR.
OTOMATİK VİTES ÇEŞİTLERİ.
NEDEN OTOMATİK VİTES TERCİH ETMELİSİNİZ?
NEDEN DİREKSİYON DERSİ?
DİREKSİYON DERSİ ALMANIN FAYDALARI.
DİREKSİYON DERSİ KAZANIMLARI.
DİREKSİYON DERSİ UYGULAMA PROGRAMI.
KAZALARI ÖNLEMEDE DİREKSİYON DERSLERİNİN ÖNEMİ.
DİREKSİYON DERSİ HAKKINDA MERAK ETTİKLERİNİZ.
BEYLER EŞLERİNE SÜRÜŞ KONUSUNDA NASIL YARDIMCI OLABİLİR!
DİREKSİYON DERSİ SEANS ÜCRETLERİ.
Yolcu Güvenliği Karayolunda ve bir otomobil içinde yolculuk genellikle keyifli bir zaman dilimidir. Pek çoğumuz yolculuk etmeyi, gezmeyi çok severiz. Böyle bir yolculuğun güven içinde devam etmesi öncelikle sürücünün sorumluluğundadır. Ancak, aynı araçtaki yolculara düşen bazı sorumluluklar da vardır. Bunlar sürücünün işini kolaylaştırır ve güvenliği arttırır. Her yıl kazalarda emniyet...
Türkiye karayollarını kullanan araç ve motosiklet, bisiklet sürücüleri ya da yayaların yolu başkalarıyla paylaşma sorumluluğu vardır. Yolu kullanan diğer kişilerin ihtiyaçlarına saygı göstererek yollarımızın herkes için daha güvenli olmasına yardımcı olabilirsiniz. Yolu kullanan kişiler olarak başkalarını düşünmemiz ve hepimizin hata yapabileceğini bilmemiz gerekir. Birinin sizi ürküten ya da rahatsız eden...
Gördüğünüz ve Göremediğiniz Tehlikeler İçin Yolu Taramak İleri Sürüş Tekniklerinde yaygın olan tarama, önünüzdeki yola bakma yöntemidir. Basit olarak tarama, sürekli olarak bir tehlike durumunu aramak suretiyle, önünüzdeki yolu bütün olarak gözlerinizle incelemeniz anlamına gelir. Gözleriniz tek bir alana odaklanmamalıdır. Yakınınızda olan ve görebildiğiniz şeylerden, en uzak noktadakilere (çapraz görüş)...
Sürüş esnasında tüm sürücüler ve diğer yol kullanıcıları için aracın doğru konumlandırılması hayati önem arz etmektedir. Araç konumlandırma, gereklilik durumunda şerit değiştirme, yol verme, yolun genişlik ya da darlık pozisyonuna göre içe ya da dışa açılma, manevra yapılacak yöne yaklaşma, hızı azaltma, hızlanma, takip mesafesini koruma, gerekirse durma vb. gibi...